
افزایش قطعات یدکی تقلبی در بازار ایران، از لنت ترمز تا فیلترهای غیراستاندارد، اعتماد رانندگان را به بازار قطعات سلب کرده است. قیمت بالای قطعات اصلی، کاهش قدرت خرید، نبود نظارت بر کارگاههای غیرمجاز و ممنوعیتهای وارداتی از دلایل اصلی این معضل هستند.
به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، بازار قطعات یدکی خودرو در ایران با موجی از قطعات تقلبی مواجه شده که از لنتهای ترمز و فیلترهای هوا تا باتری و هزاران قطعه دیگر را شامل میشود. این قطعات غیراستاندارد، که اغلب در کارگاههای زیرپلهای و یا تولیدکنندگان درجه ۲ و ۳ چینی تولید میشوند، نهتنها عملکرد خودرو را کاهش میدهند، بلکه ایمنی رانندگان را به خطر میاندازند. این در حالی است که قطعات تقلبی میتوانند عمر موتور را کاهش دهند و خطر خرابیهای پرهزینه را افزایش دهند.
قیمت بالای قطعات اصلی و کاهش قدرت خرید
افزایش قیمت قطعات اصلی به دلیل تورم بالا و نوسانات ارزی، قدرت خرید رانندگان را کاهش داده است. بسیاری از مردم به دلیل محدودیتهای مالی به سمت قطعات ارزانتر و غیراستاندارد روی میآورند. برای مثال در موارد مصرفی مانند لنت ترمز، فیلتر هوا و روغن موتور، رانندگان ترجیح میدهند که کالاهای ارزانتر را خریداری کنند که این موضوع احتمال تقلبی بودن را به شدت افزایش میدهد. البته عکس این ماجرا صادق نیست؛ یعنی قطعات گرانقیمت نیز تضمینی بر اصالت ندارند و در این موارد باید، فروشگاههای معتبر و نمایندگیها را به عنوان مرجع توزیع کالا در نظر گرفت و از آنها خرید کرد.
نبود نظارت بر کارگاههای غیرمجاز و تولیدیهای زیرپلهای
کارگاههای غیرمجاز و تولیدیهای زیرپلهای، که اغلب فاقد استانداردهای کیفی مانند هستند، قطعات تقلبی با مواد نامرغوب تولید میکنند. این کارگاهها به دلیل نبود نظارت کافی، قطعات بیکیفیت را با بستهبندی مشابه برندهای معتبر وارد بازار میکنند. این کارگاهها از آنجایی که با فرآیندهای مالیاتی و سایر هزینههای تولید سروکار ندارند و از طرفی هم مواد اولیه نامرغوب و ارزانتر خریداری میکنند با هزینههای بسیار نازلتری نسبت به تولیدکنندگان واقعی تولید میکنند که این امر، قیمت تمامشده تولیداتشان را به شدت کاهش میدهد؛ در نهایت شاهد آن هستیم که یک کالای مشخص با یک برند مشخص در بازار با قیمتهای مختلف و با اختلاف زیاد به فروش میرسد و این در حالی است که قیمت یک کالای ثابت نباید از تلورانس بالایی برخوردار باشد؛ مگر این که برخی از کالاهای مشابه آن تقلبی باشند. همین امر برای تولیدکنندگان درجه ۲ و ۳ چینی هم صدق میکند که بخش قابل توجهی از بازار لوازم یدکی را به خود اختصاص دادهاند.
ممنوعیت واردات و افزایش قاچاق
ممنوعیتهای وارداتی ناشی از تحریمها، عرضه قطعات اصلی را محدود کرده و بازار را به سمت قاچاق قطعات هدایت کرده است. این قطعات قاچاق، که اغلب از مبادی غیررسمی وارد میشوند، فاقد استانداردهای کیفی هستند و درصد بالایی از بازار قطعات را تشکیل میدهند. این وضعیت، شناسایی قطعات اصلی را برای رانندگان دشوار کرده است.
سودجویی و فقدان استانداردهای کیفی
عدم وجود گواهینامههای اجباری برای قطعات یدکی در ایران، فرصت را برای سودجویان فراهم کرده تا قطعات تقلبی را با ظاهر مشابه قطعات اصلی عرضه کنند. به عنوان مثال، باتریهای تقلبی با ظرفیت واقعی کمتر از ۵۰ آمپرساعت به جای ۶۰ آمپرساعت فروخته میشوند، که توان استارت را کاهش میدهد و این در حالی است که مصرفکننده امکان تشخیص کارایی قطعه خریداری شده را ندارد.
پیامدهای استفاده از قطعات تقلبی
استفاده از قطعات یدکی تقلبی پیامدهای گستردهای برای رانندگان و خودروها به دنبال دارد. لنتهای ترمز تقلبی میتوانند فاصله توقف را افزایش دهند، که خطر تصادف را به طور قابلتوجهی بالا میبرد. فیلترهای هوای غیراستاندارد با کارایی پایین اجازه ورود گردوغبار به موتور را میدهند، که سایش پیستونها را تسریع کرده و عمر موتور را کاهش میدهد. شمعهای تقلبی راندمان موتور را مختل میکنند و وایرهای بیکیفیت نیز ممکن است باعث کاهش توان موتور شوند. این مشکلات نهتنها عملکرد خودرو را مختل میکنند، بلکه باعث میشوند ایمنی در جادهها کاهش پیدا کند.
راهکارهای مقابله با قطعات تقلبی
برای مقابله با بحران قطعات تقلبی، اقدامات چندجانبهای لازم است. رانندگان باید قطعات را از منابع معتبر مانند نمایندگیهای مجاز یا فروشگاههای دارای مجوز خریداری کنند و به گواهینامههای کیفی توجه داشته باشند.
تشدید نظارت دولتی بر کارگاههای تولیدی و واردکنندگان قطعات، با افزایش بازرسیها، میتواند عرضه محصولات غیراستاندارد را کاهش دهد.
اطلاعرسانی عمومی درباره نشانههای قطعات تقلبی، مانند بستهبندی غیرحرفهای یا نبود کد اصالت، به رانندگان کمک میکند انتخابهای آگاهانهتری داشته باشند. همچنین، سرمایهگذاری در تولید داخلی قطعات باکیفیت، میتواند وابستگی به قاچاق را کاهش دهد و بازار را متعادل کند.
در نهایت، ایجاد استانداردهای اجباری برای فروش قطعات یدکی و تقویت زیرساختهای آزمایش کیفی، میتواند بازار را تا حدود قابل توجهی متعادل کند.
نوشته چرا قطعات یدکی خودرو در ایران تقلبی شدهاند؟ اولین بار در اسب بخار. پدیدار شد.
نظر بدهید