اعداد و حروف حک شده بر روی لاستیک چه معنی و مفهومی دارند؟

بخش عظیمی از اطلاعات یک لاستیک به صورت کد نوشته بر روی آن حک شده است. به عنوان مثال کد P225/45R17 91V برای بسیاری از افراد ناشناخته بوده و هیچ درکی از آن ندارند. حال در این مقاله سعی داریم تا به شکلی مختصر مفهوم هر یک از اعداد و حروف موجود در این کد را بیان کنیم.

رتبه بندی تایرها بر اساس نوع سرویس‌دهی

اکثر کدهای حک شده بر روی انواع مختلف لاستیک با یک حرف خاص مانند P یا LT آغاز می‌شوند. این حرف نشان دهنده نوع اتومبیل و یا سرویسی است که تایر برای آن طراحی شده است.

P = P-Metric (مثال: P215/65R17 98T)

تایرهای P-Metric شایع‌ترین نوع لاستیک‌ها هستند و حرف P نشان دهنده مناسب بودن تایر برای انواع
اتومبیل‌های مسافربری نظیر مینی ون و SUV می‌باشد. به علاوه این نوع تایر برای استفاده در کامیون‌های سبک
وزن نیز طراحی شده‌اند.

Metric / Euro-Metric (مثال: ۱۸۵/۶۵R15 88T)

لاستیک‌های متریک، تحت نام تایرهای یورو-متریک نیز شناخته می‌شوند. به علاوه اندازه‌گیری این نوع تایر در اروپا انجام شده و بدین خاطر فاقد حرف خاصی در ابتدای کد خود است. به طور کلی از لحاظ ابعادی این تایر بسیار شبیه به لاستیک‌های P-Metric بوده اما دارای تفاوت‌های ظریفی نیز از نظر قابلیت‌ها و رتبه‌بندی باربری نیز می‌باشد. تایرهای متریک معمولا در خودروهای اروپایی یافت شده و در وسایل نقلیه‌ای نظیر SUVها و ون‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

LT – Light Truck (حک شده در ابتدای کد، مثال: LT235/75R15 104/101S/C)

تایرهای مخصوص
کامیون‌ها و وسایل نقلیه سنگین در ابتدای کد خود دارای حرف LT هستند و وجود این حرف نشان دهنده مناسب بودن
لاستیک برای انواع SUVها، ون‌های بزرگ، کامیون‌های
متوسط و سنگین وزن و تریلرها می‌باشد.

LT – Light Truck (حک شده در اواسط کد، مثال: ۹٫۵-۱۶٫۵ LT121/117R)

از این نوع لاستیک می‌توان برای انواع کامیون‌های سبک، متوسط و سنگین وزن استفاده نمود. به علاوه لاستیک پیشرو برای استفاده در وسایل نقلیه ورزشی و ون‌ها نیز مناسب است.

از طرفی لاستیک‌های
نوع LT به سه دسته متفاوت تقسیم می‌شوند:

عددی یا Numeric: این تایر برای حمل بارهای سنگین و استفاده
در تریلرهای دوار طراحی شده‌اند.

پایه گسترده یا Wide base: این تایرها دارای قطر ۱۶٫۵ اینچ (۴۲ سانتی‌متر) بوده و همچون تایرهای عددی برای حمل بارهای سنگین و استفاده در تریلرهای دوار مناسب هستند.

شناور یا Flotation: این تایرها دارای ابعادی بزرگ بوده و برای
حمل بارهای سنگین بر روی سطوح شکننده نظیر خاک، شن و ماسه مناسب هستند.

T = Temporary Spare (مثال: T145/70R17 106M)

تایرهایی که در
ابتدای کد آنها حرف T حک شده است. به عنوان تایرهای موقت و یدک
شناخته می‌شوند. این نوع لاستیک‌ها برای استفاده در کوتاه مدت طراحی شده تا
تایرهای اصلی تعمیر و یا جایگزین شوند.

ST – Special
Trailer
(مثال: ST175/80R13)

تایرهایی مخصوص
استفاده در تریلرها است. البته از تایرهای پیشرو می‌توان در دیگر وسایل نقلیه و
حتی قایق‌ها نیز استفاده نمود.

C = Commercial (مثال: ۳۱x10.50R15/ C109R)

تایرهای نوع C از لحاظ ابعاد بزرگترین نوع تایرهای یورومتریک بوده و در وسایل نقلیه‌ای نظیر کامیون‌های تحویل بار و ون‌هایی با قابلیت حمل بار سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرند. هم چنین این نوع لاستیک بر اساس محدوده بار و رتبه بندی نوع سرویس، به سه دسته ی C ، B و D تقسیم می‌شوند.

اعداد روی لاستیک خودرو

عرض تایر (مثال: P 225/45R17 91V)

سه رقم حک شده
پس از نوع سرویس‌دهی تایر، نشان دهنده عرض لاستیک بوده و معمولا به صورت میلیمتر
بیان می‌شود.

همان طور که
مشاهده می‌کنید در مثال بالا، بیشترین عرض تایر برابر با ۲۲۵ میلیمتر می‌باشد. از
طرفی برای تبدیل این مقدار به واحد اینچ کافی است تا عدد مذکور را تقسیم بر ۲۵٫۴
میلیمتر/اینچ کنید.

نسبت ابعاد جانبی (مثال: P225/ 45R17 91V)

دو رقم مشاهده
شده پس از عرض تایر، نشان دهنده نسبت ابعاد لاستیک و یا مشخصات اندازه‌گیری آن
است.

در مثال بالا ، عدد ۴۵ نشان دهنده فاصله دیواره جانبی از لبه لاستیک تا قسمت بیرونی عاج است که اصطلاحا به آن فاق لاستیک می‌گویند. به طور کلی هر چه نسبت ابعاد لاستیک کوچکتر باشد عرض آن کمتر بوده و در نتیجه دیواره جانبی آن نیز کوتاه‌تر است در حالی که هر چه نسبت ابعاد تایر بزرگتر شود اندازه دیواره جانبی آن نیز بلندتر خواهد شد.

به عنوان مثال می‌دانیم که عرض این تایر ۸٫۸۶ اینچ (۲۲ سانتی‌متر) است. و نسبت ابعاد آن نیز بر روی ۴۵ درصد قرار دارد. در این حالت با ضرب دو عدد مذکور به اندازه دیواره جانبی آن خواهیم رسید. به شکل جزئی‌تر اندازه دیواره جانبی تایر مورد بحث برابر با ۳٫۹۸ اینچ (۱۰.۱۰ سانتی‌متر) است.

قطر تایر (مثال: P225/45R 17 91V)

پس از عدد مربوط
به نسبت ابعاد تایر، یک عدد دو رقمی مشاهده می شود. به عنوان مثال در لاستیک پیشرو
عدد ۱۷ نشان دهنده قطر آن بوده و بر حسب واحد اینچ بیان شده است.

به صورت معمول تایرهای موجود در بازار دارای عرض‌های ۸ ، ۱۰ ، ۱۲ ، ۱۳ ، ۱۴ ، ۱۵ ، ۱۷ ، ۱۸ ، ۱۹ ، ۲۰ ، ۲۲ ، ۲۳ ، ۲۴ ، ۲۶ و ۲۸ بوده و در وسایل نقلیه‌ای نظیر اتومبیل‌های سواری، کامیون‌های سبک وزن، SUVها و ونها مورد استفاده قرار می‌گیرند.

از طرفی تایرهای
به کار رفته در کامیون‌ها و تریلرهای سنگین وزن و ون‌های اتاق‌دار دارای قطرهای
۱۴٫۵ ، ۱۵٫۵ ، ۱۶٫۵ ، ۱۷٫۵ و ۱۹٫۵ هستند.

به هیچ عنوان نباید از تایری مغایر با قطر تعیین شده برای وسیله نقیله استفاده نمود و همواره قطر تایر باید مشابه با قطر تعیین شده برای وسیله نقلیه باشد لذا در هنگام خرید لاستیک جدید باید به این نکته توجه ویژه‌ای داشت.

اطلاعات بیشتر در رابطه با اندازه لاستیک‌ها:

همواره بین اعداد نشان دهنده نسبت ابعاد و قطر لاستیک، حروفی نظیر B ، R و D مشاهده می‌شوند. باید بدانید که این حروف ساختار تایر را معرفی می‌کنند. به عنوان مثال، حرف R نشان دهنده ساختار شعاعی لاستیک است. جالب است بدانید که حدود ۹۸ درصد از لاستیک‌های موجود در بازار از ساختار شعاعی پیروی می‌کنند.

حرف D نیز نشان دهنده ساختار انحرافی لاستیک است. به شکل جزئی‌تر بدنه داخلی این نوع تایر بر روی یک الگوی قطری قرار می‌گیرد. هم چنین تایرهای نوع B یا همان کمربندی از طراحی مشابه با تایرهای D همراه با یک لایه تقویت کننده استفاده می‌نمایند. در حال حاضر این نوع تایر به ندرت یافت می‌شود.

رتبه بندی سرعت (مثال: P225/45R 17 91 V)

امروزه رتبه
بندی سرعت تایر تنها مربوط به اتومبیل‌های ورزشی بوده و با حرف Z مشخص می‌شود. از سال ۱۹۹۱ رتبه بندی سرعت
تایر وسایل نقلیه به توضیحات سرویس دهی آنها منتقل شده است.

شرح رتبه بندی سرویس‌دهی تایر (مثال: P225/45R17 91V)

از سال ۱۹۹۱ میلادی و صرف نظر از رتبه‌بندی سرعت تایر اتومبیل‌های مسابقه‌ای، دیگر تایرها الزام به داشتن شرح رتبه‌بندی سرویس‌دهی خود هستند. به طور کلی شرح رتبه بندی سرویس دهی تایرها به دو بخش شاخص بار و رتبه‌بندی سرعت تقسیم می‌شود.
به عنوان مثال در تایر مذکور، شاخص بار بر روی عدد ۹۱ و رتبه بندی سرعت بر روی حرف V قرار گرفته است.

نتیجه‌گیری

با مطالعه مقاله فوق دیگر در هنگام خرید لاستیک جدید بیشتر به اعداد و حروف حک شده روی تایر توجه خواهید کرد البته اگر بخواهید لاستیک فابریک خود را تعویض کنید و نوع جدیدی خریداری کنید. معمولا افراد در هنگام تعویض لاستیک، نوع قبلی آن را که لاستیک فابریک می‌نامند انتخاب می‌کنند اما گاهی اوقات راننده از عملکرد تایر پیشین رضایت نداشته و قصد تعویض آن را دارد که در این صورت دانستن مفهوم این عبارت ثبت شده روی تایرها می‌تواند کمک بسیاری به او نماید تا مناسب‌ترین لاستیک را برای خودرو خود تهیه کند.