خودروهای هیبریدی، با وجود مزایای زیست‌محیطی و کاهش مصرف سوخت، در ایران با چالش‌های جدی در نگهداری مواجه‌اند. نبود زیرساخت‌های شارژ، کمبود قطعات یدکی، فقدان تعمیرگاه‌های تخصصی و هزینه‌های بالای تعمیر، استفاده از این خودروها را دشوار کرده است.
به گزارش پایگاه خبری اسب بخار، خودروهای هیبریدی، که از ترکیب موتور بنزینی و الکتریکی برای کاهش مصرف سوخت و آلایندگی استفاده می‌کنند، در بسیاری از کشورها به‌عنوان گزینه‌ای پایدار برای حمل‌ونقل شناخته می‌شوند. در ایران، با وجود علاقه روزافزون به این خودروها به دلیل کممبود سوخت و نگرانی‌های زیست‌محیطی، نگهداری آنها با مشکلات متعددی روبه‌رو است. طبق گزارش‌های موجود، خودروهای هیبریدی همچنان درصد بسیار ناچیزی از کل خودروهای کشور را تشکیل می‌دهند. این تعداد اندک، همراه با موانع زیرساختی و فنی، نشان‌دهنده چالش‌های عمیق در پذیرش و نگهداری این خودروها در ایران است.
نبود زیرساخت‌های شارژ و پشتیبانی
یکی از بزرگ‌ترین موانع نگهداری خودروهای هیبریدی، به‌ویژه مدل‌های پلاگین (PHEV)، نبود ایستگاه‌های شارژ عمومی است. برخلاف خودروهای هیبریدی معمولی (HEV) که باتری آنها از طریق موتور بنزینی شارژ می‌شود، مدل‌های پلاگین نیاز به شارژرهای برقی دارند. ایران هنوز هیچ شبکه شارژ عمومی کارآمدی ندارد و تنها یک ایستگاه شارژ خورشیدی در مرحله آزمایشی قرار دارد. این کمبود، استفاده از مدل‌های پلاگین هیبریدی را عملاً دشوار کرده؛ زیرا حتی شارژ خانگی به دلیل ناپایداری شبکه برق (با ۱۳ درصد تلفات در انتقال) چالش‌برانگیز است. این در حالی است که به گفته علی بخشی، مدیر امور خودروهای الکتریکی مؤسسه نیرو، «تأمین برق برای خودروهای الکتریکی و هیبریدی چالشی بزرگ برای شبکه توزیع محلی است.»
کمبود قطعات یدکی و تعمیرگاه‌های تخصصی
نگهداری خودروهای هیبریدی به دلیل فناوری پیچیده‌تر نسبت به خودروهای بنزینی، نیاز به قطعات خاص مانند باتری‌های لیتیوم‌یون، اینورترها و موتورهای الکتریکی دارد. تحریم‌های بین‌المللی و هزیه بالای واردات، دسترسی به این قطعات را محدود کرده است. طبق گزارش‌ها، شرکت‌های داخلی مانند ایران‌خودرو و سایپا، که ۹۴ درصد تولید خودروهای داخلی را در اختیار دارند، عمدتاً روی خودروهای بنزینی و CNG تمرکز دارند و زیرساخت لازم برای پشتیبانی از خودروهای هیبریدی را توسعه نداده‌اند. تعمیرگاه‌های تخصصی نیز در ایران بسیار محدودند و اکثر تعمیرکاران با سیستم‌های هیبریدی، به‌ویژه مدیریت باتری و سیستم‌های برقی، آشنایی کافی ندارند. این موضوع باعث شده که هزینه تعمیرات هیبریدی‌ها، مانند تعویض باتری به مراتب بالاتر از خودروهای معمولی باشد.
چالش‌های زیست‌محیطی و زیرساختی برق
ایران با بحران آلودگی هوا در کلان‌شهرها مواجه است و خودروهای هیبریدی می‌توانند تا ۲۸ درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای را کاهش دهند. اما تولید ۸۰ درصد برق ایران از نیروگاه‌های حرارتی (گاز، مازوت و دیزل) باعث شده که استفاده از خودروهای پلاگین هیبریدی و الکتریکی به دلیل وابستگی به برق غیرپاک، تأثیر زیست‌محیطی محدودی داشته باشد. علاوه بر این، شبکه برق ایران، با تولید سالانه ۳۹۰ تراوات‌ساعت و تلفات ۵۰ تراوات‌ساعتی، ظرفیت پشتیبانی از خودروهای پلاگین هیبریدی و الکتریکی را ندارد.
برای رفع این چالش‌ها، اقداماتی ضروری است. توسعه ایستگاه‌های شارژ عمومی، به‌ویژه در شهرهای بزرگ مانند تهران و اصفهان، می‌تواند استفاده از خودروهای هیبریدی پلاگین را تسهیل کند. کاهش تعرفه‌های گمرکی و ارائه یارانه برای وادرات خودروها و قطعات خودروهای هیبریدی که می‌تواند هزینه‌های اولیه را کاهش دهد. ایجاد مراکز آموزشی برای تعمیرکاران و افزایش دسترسی به قطعات یدکی از طریق همکاری با شرکت‌های خارجی، نیز حیاتی است. در نهایت، سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر برای تولید برق پاک، تأثیر زیست‌محیطی این خودروها را افزایش خواهد داد.
در پایان می‌توان اظهار کرد که نگهداری خودروهای هیبریدی در ایران به دلیل نبود زیرساخت‌های شارژ، کمبود قطعات یدکی، فقدان تعمیرگاه‌های تخصصی و تعرفه‌های بالا با مشکلات جدی مواجه است. این چالش‌ها، همراه با محدودیت‌های شبکه برق و وابستگی به سوخت‌های فسیلی، مانع از گسترش این فناوری در کشور شده‌اند. بدون اقدامات هماهنگ برای بهبود زیرساخت‌ها، کاهش هزینه‌ها و آموزش تعمیرکاران، خودروهای هیبریدی همچنان گزینه‌ای لوکس و غیرعملی برای اکثر ایرانیان باقی خواهند ماند، در حالی که پتانسیل کاهش آلودگی و مصرف سوخت آنها نادیده گرفته می‌شود.
نوشته چالش‌های نگهداری خودروهای هیبریدی در ایران؛ موانع زیرساختی و فنی اولین بار در اسب بخار. پدیدار شد.
نظر بدهید